Theo Pháp luật & Xã hội, trong khi đó, Việt Nam có khoảng gần 40% phụ nữ mang thai thiếu máu, sắt. Vậy, những thực phẩm không thể thiếu với phụ nữ mang thai là gì?Tại cuộc tổng điều tra dinh dưỡng năm 2009-2010 của Viện Dinh dưỡng và Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc cho thấy tỷ lệ thiếu máu của phụ nữ tuổi sinh đẻ Việt Nam là khoảng 28,8%-36,5%. Nguyên nhân phổ biến nhất của thiếu máu là thiếu sắt.
Theo PGS-TS.Bác sỹ Nguyễn Thị Lâm, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, nguyên nhân thiếu máu, thiếu sắt bắt nguồn từ chế độ ăn ít chất sắt. Theo đó, mỗi 10mg-20mg chất sắt nạp vào, chỉ có 1mg sắt được hấp thụ. Thêm vào đó, chế độ ăn ít chất sắt càng góp phần dẫn đến tình trạng thiếu máu thiếu sắt.
Thiếu máu, thiếu sắt cũng có thể gặp ở các giai đoạn trẻ em và thanh thiếu niên đang phát triển, phụ nữ mang thai và cho con bú, nhu cầu sắt tăng và sản xuất hồng cầu tăng.
“Tình trạng này còn có nguyên nhân khi gặp các bất thường đường tiêu hóa hoặc một số loại thuốc uống tác động đường tiêu hóa cũng có thể làm thay đổi sự hấp thu sắt và dẫn đến thiếu máu thiếu sắt. Ngoài ra, mất máu cũng khiến người bình thường thiếu sắt. Những trường hợp mất máu là do chảy máu đường ruột, chảy máu kinh nguyệt hoặc chấn thương”, PGS. TS Nguyễn Thị Lâm bày tỏ.
Rau súp-lơ (hay còn được gọi là bông cải xanh) là một loại thực phẩm giúp bổ sung sắt
TS. Nguyễn Thị Lâm cho biết, mỗi người có thể có các dấu hiệu khác nhau. Nhưng nếu gặp phải các dấu hiệu: Da nhợt nhạt, thiếu sắc; hay cáu gắt; thiếu năng lượng hoặc mệt mỏi; tăng nhịp tim… thì người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.
Hậu quả của thiếu máu, thiếu sắt là nếu không điều trị có thể dẫn đến chậm phát triển tâm thần vận động, giảm tập trung, nhanh nhẹn và ảnh hưởng đến học tập. Đối với thai phụ, thiếu máu có thể làm cho mẹ dễ bị sẩy thai, nhau tiền đạo, nhau bong non, tăng huyết áp thai kỳ, con sinh ra bị nhẹ cân, non tháng…
Để khắc phục tình trạng này, bác sỹ Nguyễn Thị Lâm đưa ra lời khuyên: Người dân-đặc biệt là những bà mẹ đang mang thai, trẻ em cần có chế độ ăn giàu chất sắt thông qua các thực phẩm giàu chất sắt gồm: Thịt (thịt bò, thịt lợn, thịt cừu…), gan và các loại nội tạng khác; gia cầm (gà, vịt); thủy hải sản (tôm, cua, sò, cá mòi, cá cơm); rau (bông cải xanh-súp lơ, cải xoăn…); các loại đậu (đậu xanh, đậu Hà Lan…), bánh mì nguyên cám, trứng, nho khô… Hoặc có thể bổ sung viên sắt có thành phần gluconate (thuộc nhóm sắt hữu cơ) giúp hấp thu nhanh qua ruột và ít gây táo bón.
Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã thống kê, nhu cầu sắt của phụ nữ có thai cần 27mg/ngày; nữ (14 – 18 tuổi) cần 15mg/ngày; Nữ (19 – 50 tuổi) cần 18mg/ngày. Nếu viên bổ sung chỉ có thành phần sắt đơn thuần, cơ thể có khả năng không hấp thu đủ lượng sắt cần thiết.
Ngoài ra, trong chế độ ăn hằng ngày, mẹ cũng cần tuân thủ những quy tắc ăn uống như:
chúng tôi cho biết, đảm bảo rằng bạn luôn ăn đủ, chứ không phải ăn kiêng hay ăn quá no. Đừng hiểu lầm cụm từ “ăn cho hai người” theo nghĩa đen. Các chuyên gia y tế khuyến cáo mẹ bầu chỉ nên nạp thêm 360 Kcal trong 3 tháng giữa và 475 Kcal trong 3 tháng cuối vào thực đơn dinh dưỡng hằng ngày dựa trên bảng năng lượng chuẩn cho phụ nữ. Số lượng này tăng gấp đôi hoặc gấp ba chỉ khi bạn mang thai đôi hoặc mang thai ba.
Tránh nạp năng lượng từ thực phẩm không lành mạnh như đồ ăn nhanh, thức ăn chế biến sẵn, nhiều đường, nhiều chất béo.
Ngoài vitamin, thực phẩm là nguồn bổ sung khoáng chất và dưỡng chất hoàn hảo nhất không thể thiếu trong thai kỳ.
Tuyệt đối không ăn kiêng khi mang thai. Tăng cân trong thai kỳ là điều hiển nhiên, vì vậy nếu ăn kiêng, chẳng khác nào bạn đang “tiệt” đường phát triển của thai nhi. Không cắt giảm lượng calorie cần thiết trong các bữa ăn chính, thay vào đó giảm bớt những thực phẩm rác nghe có vẻ hợp lý hơn.
Thức ăn nhanh hoàn toàn không phải giải pháp hay ho cho mẹ bầu. Nó chứa calorie rỗng, hoàn toàn không bổ béo gì.
Nếu không thể kiềm chế sở thích ăn uống của mình trước những món ăn vặt không lành mạnh, bạn nên thử cách sau: Ăn món lành mạnh trước, sau đó ăn một ít thực phẩm không thân thiện. Từ từ, thói quen này sẽ tiến triển tốt hơn.
Ăn nhiều trái cây và rau quả giàu vitamin C rất tốt cho mẹ bầu. Khuyến cáo về lượng vitamin C hằng ngày là 70mg. Tuy nhiên, mẹ bầu nên bổ sung từ nguồn thực phẩm chứ không nên từ thuốc. Trái cây họ cam, quýt, đu đủ, dâu tây, bông cải xanh, súp lơ trắng, cá chua, nên được bổ sung 3-4 lần trong thực đơn dinh dưỡng hằng ngày của mẹ bầu.
Nạp nhiều protein hơn. Protein là chất dinh dưỡng cực kỳ quan trọng trong tòa tháp cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Cố gắng ăn 2-3 phần ăn chứa protein hằng ngày. Protein chịu trách nhiệm chính cho việc sản xuất và tăng trưởng tế bào máu của cả mẹ bầu lẫn thai nhi. Nguồn thực phẩm dồi dào protein: Trứng, các loại đậu, đậu phụ, bơ đậu phộng và thịt nạc.
Đồng thời công thức giảm 20% béo, ít béo giúp hạn chế nguy cơ tiểu đường thai kỳ và thừa cân quá mức cho mẹ, bổ sung sắt, canxi, chất xơ tiêu hóa hòa tan thế hệ mới Sc-FOS, I-ốt giúp tăng cường sức khỏe cho mẹ. Đặc biệt, sản phẩm còn bổ sung DHA, axit folic, canxi hỗ trợ sự phát triển của não bộ và hệ xương của thai nhi.
Theo Thu Chi (tổng hợp) – PL&DS